Alkanların Adlandırılması
(Konunun Ayrıntılı Anlatım Videosu Haberimizin Sonundadır.)
Bu haberimizde “Alkanların Adlandırılması” konusunu inceleyeceğiz. Konumuz içerisinde Alkanların Adlandırılmasının yanı sıra rakamların Laince okunuşlarına, Alkanların formüllerinin gösterilişine yer vereceğiz.
Organik bileşikler, yaygın ve sistematik yöntemlerle farklı şekilde adlandırılırlar. Sistematik adlandırma kullanılırken IUPAC’ın kuralları uygulanır.
Adlandırma yaparken sayıların Latince okunuşları kullanılır.
Sayıların Latince okunuşlarını hatırlayalım.
1-Mono 6-Hegza
2-Di 7-Hepta
3-Tri 8-Okta
4-Tetra 9-Nona
5-Penta 10-Deka
Düz zincirli alkanların ilk 4 üyesi IUPAC tarafından özel olarak isimlendirilmiştir.
CH4-Metan
C2H6-Etan
C3H8-Propan
C4H10-Bütan
İlk 4 üyeden sonra gelen alkanların adlandırılması yapılırken;
Alkan kaç karbonlu ise o karbon sayısını ifade eden Latince sayının sonuna alkan sözcüğündeki -an eki getirilir.
Örneğin 6 karbonlu alkan için;
n=6 ise genel formülü: C6H14
6 sayısının Latince okunuşu: Hegza
6 karbonlu alkanın adı: Hegzan’dır.
Bir başka örnek verecek olursak 9 karbonlu alkan için;
n=9 ise genel formülü: C9H20
9 sayısının Latince okunuşu: Nona
9 karbonlu alkanın adı: Nonan’dır.
Alkanların Formüllerinin Gösterilişi
Alkanların sadece içerdiği element türünün ve sayısının gösterildiği formüle Kapalı Formül denir.
Örneğin C6H14 kapalı formüldür.
Molekülde bütün bağların açık şekilde gösterildiği formüle Açık Formül denir. (Aşağıdaki görselde açık formül örneğimizi inceleyebilirsiniz.)
Molekülde karbon ve hidrojenler arasındaki bağların gösterilmediği formüle Yarı Açık Formül denir.
Örneğin CH3-CH2-CH2-CH2-CH2-CH3 Hegzan’ın yarı açık formülüdür.
Karbona bağlı grupların karbon atomundan sonra yazılarak aradaki bağların gösterilmediği formüle Sıkıştırılmış Yapı Formülü denir.
Örneğin CH3(CH2)4CH3 Hegzan’ın sıkıştırılmış yapı formülüdür.
Konuya Ait Ayrıntılı Anlatım ve Daha Fazlasına aşağıdaki videomuzdan ulaşabilirsiniz.
YouTube kanalımızdaki özel içeriklerimizi takip edin.