Donma Noktası Düşmesi (Kriyoskopi)
(Konuya Ait Ayrıntılı Anlatım ve Daha Fazlası Haberimizin Sonundaki Videomuzdadır.)
Bu haberimizde Koligatif Özelliklerden üçüncüsü olan Donma Noktası Düşmesi (Kriyoskopi) konusunu inceleyip örnek sorular ile konumuzu pekiştireceğiz.
Bir çözeltide çözünenin cinsine bağlı olmaksızın çözünen tanecik sayısına bağlı olarak değişen özelliklere koligatif özellikler denir.
Temel olarak koligatif özellikleri 4 başlıkta inceleriz.
1- Buhar Basıncı Düşmesi
2- Kaynama Noktası Yükselmesi
3- Donma Noktası Düşmesi
4- Ozmotik Basınç
Donma Nedir?
Sıvı moleküllerinin ısı kaybederek birbirlerine yaklaşıp katı hale geçmesine donma denir. Saf maddelerde donma sabit sıcaklık ve basınçta gerçekleşir.
Çözeltilerde ise bu olay farklıdır. Çözeltilerin donmaya başlama sıcaklığı saf çözücülerden daha düşüktür. İyon ya da tanecik derişimi arttıkça çözeltinin donma noktası düşer. Donma noktasındaki bir çözelti soğutulmaya devam edildiğinde çözelti doygunluğa ulaşıncaya kadar sıcaklık düşüşü devam eder. Çözelti doygun hale gelince sıcaklık sabit kalır.
Çözeltilerde donma noktası düşmesi çözünen maddenin cinsine bağlı değildir.
Derişime ve çözünen maddenin tanecik molalitesine bağlıdır.
Donma Noktası Düşmesi = Kd.m.ts
Kd: Her çözücü için farklı olan donma noktası düşme sabiti,
m: Çözelti molalitesi,
ts: Tanecik sayısı.
Donma noktası düşmesi ΔTd ile gösterilir.
Aşağıdaki grafikte saf çözücü ile tuzlu su çözeltisinin donmasına ait sıcaklık-zaman grafiği görülmektedir.
Grafiğe göre saf çözücü olan suda sıcaklık düşmeye başar, sıfır santigrat derecede donma gerçekleştiğinde sıcaklık sabit kalır.
Tuzlu su çözeltisinde ise sıcaklık düşmeye başlar ve bu düşüş sıfır santigrat derecenin altında da çözelti doygun hale gelene kadar devam eder. Doymuş çözeltinin sıcaklığı sabit kalır.
Donma sıcaklığındaki alçalma ölçülerek mol kütlesi belirleme yöntemine Kriyoskopi denir.
(Soruların ayrıntılı ve açıklayıcı çözümlerini haberimizin sonundaki videomuz içerisinde bulabilirsiniz.)
Soru1:
Soru2:
Soru3:
Soru4:
Konunun ayrıntılı ve örnekler üzerinde açıklayıcı anlatımını içeren videomuza aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.
YouTube kanalımızdaki özel içeriklerimizi takip edin.