Sıvı Çözeltiler-Çözünme Olayı
(Konuya Ait Ayrıntılı Anlatım ve Daha Fazlası Haberimizin Sonundaki Videomuzdadır.)
Bu haberimizde Çözünme Olayı ile ilgili genel kavramlara yer vereceğiz. Soru çözümleri ile konuyu pekiştireceğiz.
Çözünme Olayı Nedir?
Çözücü ve çözünen tanecikleri çözeltiyi oluştururken çözücü tanecikleri çözünen taneciklerinin etrafını kuşatır. Bu olayda çözücü ve çözünen tanecikleri arasında bir etkileşim meydana gelir. Buna ÇÖZÜNME denir.
Çözünme olayı 3 aşamada gerçekleşir.
1. Çözünen madde tanecikleri arasındaki etkileşim zayıflar. Bu olay ENDOTERMİK yani ısı alan bir olaydır.
2. Çözücü tanecikleri birbirinden uzaklaşır. Bağlar zayıflar. Bu olay da endotermik yani ısı alan bir olaydır.
3. Çözücü tanecikleri çözünen taneciklerin etrafını kuşatır. Böylece çözücü-çözünen tanecikleri arasında bir etkileşim oluşur. Bu olay EKZOTERMİK yani ısı veren bir olaydır.
Çözünme olayı sırasında ısı değişimi meydana gelir. Meydana gelen bu ısı değişimine ÇÖZÜNME ENTALPİSİ denir. Çözünme entalpisi çözünme sürecinde oluşan 3 enerji değişiminin toplamına eşittir. Aşağıdaki görselde meydana gelen olayın açıklamasını inceleyebilirsiniz.
İdeal Çözelti
Birbiri ile her oranda karışabilen maddelerin oluşturduğu çözeltiye İDEAL ÇÖZELTİ denir. Etanol-su karışımını örnek olarak gösterebiliriz.
İdeal çözeltinin çözünme entalpisi sıfır veya sıfıra yakındır.
Bir maddenin başka bir maddeyi çözebilmesi moleküller arası çekim kuvvetlerinin birbirine yakın olması gerekir. Bu olaya ‘Benzer Benzeri Çözer İlkesi’ denir.
Bu ilkeye göre;
Polar ve iyonik maddeler polar çözücüde,
Apolar maddeler apolar çözücüde iyi çözünür.
Polar-Apolar kavramlarını Kısaca Hatırlayalım.
Apolar Molekül: H2, O2, F2 gibi aynı atomdan oluşmuş moleküller ile CH4, BF3, CO2 gibi yük dağılımının dengeli olduğu yani merkez atom üzerinde bağ yapımına katılmayan elektron çiftinin olmadığı moleküllerdir.
Polar Molekül: HCl, NH3, H2O gibi farklı iki atomdan oluşan, merkez atom üzerinde ortaklanmamış elektron çifti içeren, yük dağılımının dengeli olmadığı moleküllerdir.
Tanecikler Arası Etkileşim Türleri
London Kuvvetleri: Apolar yapılı moleküller arasındaki etkileşim türüdür. İndüklenmiş dipol-indüklenmiş dipol etkileşimi adı da verilir. CCl4 – C6H6
Dipo-Dipol Etkileşimi: Polar moleküller arasındaki etkileşim türüdür. NH3 – H2O
İyon-Dipol Etkileşimi: Bir iyon ile polar molekül arasındaki etkileşim türüdür. NaCl – H2O
Hiddroen Bağı: H ile F, O, N atomlarından birini içeren moleküller arasındaki etkileşim türüdür. HF – H2O
Bağların Kuvvet Sıralaması
Hidrojen Bağı > Dipol-Dipol > London Etkileşimi
Sorularla Konumuzu Pekiştirelim. (Soruların ayrıntılı açıklaması haberimizin sonundaki videomuz içerisindedir.)
Soru1:
Soru2:
Soru3:
Soru4:
Soru5:
Konunun ayrıntılı ve sorular üzerinde açıklayıcı anlatımını içeren videomuza aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.
(Çözünme Olayında Polarlık-Apolarlık konusunun ayrıntılı ve örnek üzerinde açıklayıcı anlatımları aşağıdaki videomuzda bulabilirsiniz.)
(Çözünme Olayında Etkileşim Türleri konusunun ayrıntılı ve örnek üzerinde açıklayıcı anlatımları aşağıdaki videolarımızda bulabilirsiniz.)
Zayıf Etkileşimler
Hidrojen Bağı
YouTube kanalımızdaki özel içeriklerimizi takip edin.