Sıvı Çözeltilerde Derişim Birimleri Genel Kavramlar
(Konuya Ait Ayrıntılı Anlatım ve Daha Fazlası Haberimizin Sonundaki Videomuzdadır.)
Bu haberimizde Sıvı Çözeltilerde Derişim Birimleri ile ilgili genel kavramlara yer vereceğiz. Soru çözümleri ile konuyu pekiştireceğiz.
Bir çözücü ya da çözeltide, çözünmüş madde miktarına DERİŞİM veya KONSANTRASYON denir.
Çözeltilerde derişim birimleri;
• Kütlece % derişim,
• Hacimce % derişim,
• ppm,
• Mol kesri,
• Molarite,
• Molalite
Derişim Birimleri İle İlgili Genel Kavramlar
Aynı tür iki çözelti çözünmüş madde miktarlarına göre karşılaştırılırken DERİŞİK-SEYRELTİK kavramları kullanılır. Karşılaştırma yaparken çözünmüş madde miktarı diğer çözeltiye göre fazla olan derişik çözelti, çözünmüş madde miktarı diğer çözeltiye göre az olan seyreltik çözeltidir.
Bu kavramları ancak birden fazla çözelti varken kullanabiliriz. Tek bir çözeltinin seyreltik mi, derişik mi olduğunu karşılaştırma yapmadan bulamayız.
Örnek: Aşağıdaki örnekte 100 ml suda 1. kapta 20 gr şeker, 2. kapta 30 gr şeker çözünmektedir. İki çözeltiyi karşılaştırarak derişik ve seyreltik kavramlarını kullanabiliriz. Buna göre 2. kaptaki çözeltide çözünen madde miktarı 1. kaba göre daha fazla olduğu için 2. kaptaki çözelti derişik çözelti, 1. kapta çözünen madde miktarı 2. kaba göre daha az olduğu için 1. kaptaki çözelti seyreltik çözeltidir.
Doymuş Çözelti: Belli bir sıcaklıkta çözebileceği maksimum madde miktarını çözen çözeltilere denir.
Doymamış Çözelti: Belli bir sıcaklıkta çözebileceği madde miktarından daha azını çözen çözeltilere denir.
Aşırı Doymuş Çözelti: Belli bir sıcaklıkta çözebileceği maksimum madde miktarından daha fazla çözünen bulunduran çözeltilere denir.
Örnek: Aşağıdaki örnekte 25 santigrat derecede 100 gr su en fazla 40 gr X maddesi çözmektedir. Buna göre aşağıda verilen kaplardaki çözeltileri sınıflandıralım.
1.Kap: Çözebileceği maksimum madde miktarından daha azını çözdüğü için doymamış çözelti.
2.Kap: Çözebileceği maksimum madde miktarını çözdüğü için doymuş çözelti.
3.Kap: Bu kabımızda kabın dibinde çöken maddeyi görüyoruz. Bu durum bize, çözeltinin çözebileceği maksimum madde miktarını çözdüğünü, geriye kalan maddenin ise çöktüğünü ifade eder. Bu durumda çözeltimiz doymuş çözeltidir.
4.Kap: Çözelti, çözebileceği maksimum madde miktarından fazlasını çözmüştür. (Kabın dibinde çöken katı yoktur.) Çözeltimiz aşırı doymuş çözeltidir.
Konunun ayrıntılı ve sorular üzerinde açıklayıcı anlatımını içeren videomuza aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.
YouTube kanalımızdaki özel içeriklerimizi takip edin.